Thuế trực thu và thuế gián thu: Sự khác biệt và tác động với doanh nghiệp

Tìm hiểu sự khác biệt giữa thuế trực thu và thuế gián thu về bản chất, cách thu và ảnh hưởng đến giá cả, người tiêu dùng và doanh nghiệp.

1. Thuế trực thu là gì?

Thuế trực thu là loại thuế được đánh trực tiếp vào thu nhập hoặc tài sản của người nộp thuế. Điều quan trọng là người chịu thuế đồng thời là người phải trực tiếp nộp khoản thuế đó. Ví dụ bao gồm: thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp.

2. Thuế gián thu là gì?

Khác biệt rõ ràng với thuế trực thu, thuế gián thu được thu gián tiếp thông qua giá bán hàng hóa và dịch vụ. Trong trường hợp này, doanh nghiệp hoặc người bán đóng thuế, nhưng người chịu thuế cuối cùng là người tiêu dùng. Các ví dụ phổ biến là thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế tiêu thụ đặc biệt.

3. So sánh thuế trực thu và gián thu

Tiêu chí	Thuế trực thu	Thuế gián thu
Người chịu thuế	Chính người nộp thuế	Người tiêu dùng cuối cùng
Tác động lên giá	Không ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả	Cộng thêm vào giá bán hàng hóa hoặc dịch vụ
Khả năng thu thuế	Khó hơn, dễ trốn thuế	Dễ quản lý hơn, qua trung gian
Công bằng	Cao hơn (theo thu nhập thực tế)	Thấp hơn, người có thu nhập thấp cũng đóng cùng
Quản lý doanh nghiệp	Phức tạp, cần kê khai và chứng từ	Đơn giản hơn nhưng ảnh hưởng đến cạnh tranh

4. Tác động đến doanh nghiệp

• Thuế trực thu khiến doanh nghiệp trực tiếp chịu áp lực tài chính khi lợi nhuận giảm, đồng thời gặp khó khăn trong việc kê khai, nhất là doanh nghiệp nhỏ.
• Thuế gián thu, tuy dễ hơn trong quản lý, lại khiến giá bán tăng, tác động đến khả năng cạnh tranh và có thể giảm nhu cầu mua hàng từ người tiêu dùng.

Hai loại thuế này có vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính và kinh tế, nhưng tác động và cách áp dụng hoàn toàn khác nhau. Việc hiểu rõ bản chất sẽ giúp doanh nghiệp lập kế hoạch tài chính và định giá hợp lý hơn.

Bạn có thể tìm thêm nhiều kiến thức thuế, và kế toán khác tại Kế Toán Phạm Gia.